In de kerk der Hervorming kon en mocht de strijd niet uit de weg worden gegaan tegen de toenemende overheersing van de Verlichtingideeën. De gereformeerde religie moest getoetst worden aan de rede, de menselijke ratio. De Heilige Schrift moest gelezen worden in het licht van de voortgaande kennis van het menselijk verstand.
Ook in de prediking kreeg de mens een centrale plaats. Waar de gereformeerde leer in orthodoxe leerstelligheid verzandde, kon een evangelische prediking opgang doen. Daarbij liet men probleemloos het kind met het badwater wegspoelen. De gereformeerd-piëtistische lijn prijsgegeven om mensen in hun vrome godsdienstigheid te ontwikkelen tot zelfbewuste, gelovigen.
30 sep 2021 17:16
In 1789 resulteerden de ideeën van de Verlichting in de politieke doorbraak van de Franse Revolutie. En de Franse opmars illustreerde de militaire macht waarmee de Revolutie Europa wilde laten delen in de geestelijke zegeningen van de Verlichting. De ondergang van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in 1795 kreeg zijn beslag door het vertrek van prins Willem V naar Engeland.